តើលោកវាយតម្លៃតួនាទីរបស់គយវៀតណាម យ៉ាងណាក្នុងការរួមចំណែកក្នុងការអភិវឌ្ឍគយអាស៊ាន?
ខ្ញុំមានសេចក្តីសោមនស្សរីករាយណាស់ដែលមានវត្តមាននៅ Phu Quoc និងធ្វើជាសាក្សីក្នុងការផ្ទេរតួនាទីជាប្រធានកិច្ចប្រជុំអគ្គនាយកគយអាស៊ាន ពីប្រទេសថៃទៅកាន់ប្រទេសវៀតណាម។ ក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ វៀតណាមបានដើរតួនាទីយ៉ាងសកម្មក្នុងការជំរុញសមាហរណកម្មគយក្នុងតំបន់។
ជាដំបូង យើងអាចនិយាយអំពីកិច្ចព្រមព្រៀងទទួលស្គាល់ទៅវិញទៅមកលើសហគ្រាសអាទិភាព ដែលជាគំនិតផ្តួចផ្តើមដ៏សំខាន់មួយក្នុងអាស៊ាន ក្នុងគោលបំណងកាត់បន្ថយបន្ទុកលើសហគ្រាសអាជីវកម្ម និងលើកកម្ពស់ការចរាចរទំនិញ។ ការចូលរួមរបស់វៀតណាម ក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងនេះគឺមានសារៈសំខាន់ណាស់។
លើសពីនេះ នៅក្នុងប្រព័ន្ធឆ្លងកាត់គយអាស៊ាន វៀតណាម និងប្រទេសសមាជិកចំនួន ៥ បានចូលរួមក្នុងគំនិតផ្តួចផ្តើមស្តីពីអាជ្ញាប័ណ្ណយានយន្តសម្រាប់ដឹកជញ្ជូនទំនិញឆ្លងកាត់ ដោយអនុញ្ញាតឱ្យយានជំនិះដឹកទំនិញ ១ ប្រើអាជ្ញាប័ណ្ណ ១ ឆ្លងកាត់ប្រទេសជាច្រើនក្នុងពេលឆ្លងកាត់។ លើសពីនេះ វៀតណាមបានចូលរួមក្នុងគំនិតផ្តួចផ្តើមស្តីពីសហគ្រាសដឹកជញ្ជូនទទួលបានអាជ្ញាប័ណ្ណក្នុង ACTS រួមជាមួយបណ្តាប្រទេសជាសមាជិកផ្សេងទៀត។
    |
 |
|
អគ្គលេខាធិការរងអាស៊ាន លោក Satvinder Singh ផ្តល់បទសម្ភាសន៍ជាមួយអ្នកសារព័ត៌មាន |
តាមគំនិតរបស់លោក តើគយវៀតណាម ត្រូវធ្វើអ្វីដើម្បីសម្រេចបានជោគជ័យនូវតួនាទីជាប្រធានកិច្ចប្រជុំអគ្គនាយកគយអាស៊ាន សម្រាប់អាណត្តិ ២០២៤-២០២៥?
វៀតណាមទទួលតួនាទីជាប្រធាននៃកិច្ចប្រជុំអគ្គនាយកគយអាស៊ាន ក្នុងអំឡុងពេលដ៏សំខាន់មួយ។ តំបន់អាស៊ានកំពុងផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងឆាប់រហ័សក្នុងវិស័យដូចជា ការផ្លាស់ប្តូរឌីជីថល ការផ្លាស់ប្តូរទៅកាន់និរន្តរភាព... ការសម្រួលពាណិជ្ជកម្មដោយគ្មានក្រដាសក៏ជាទម្រង់ដ៏មានប្រសិទ្ធភាពមួយក្នុងការជួយកាត់បន្ថយការបំភាយកាបូននៅក្នុងខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់។
ក្នុងអំឡុងពេលអាណត្តិជាប្រធានរបស់វៀតណាម ខ្ញុំសង្ឃឹមថា គយអាស៊ានអាចអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងទទួលស្គាល់គ្នាទៅវិញទៅមកលើអាជីវកម្មអាទិភាព។ វិស័យធំមួយទៀតគឺការកែលម្អការផ្លាស់ប្តូរព័ត៌មានពាណិជ្ជកម្មតាមអេឡិចត្រូនិករវាងគយ និងសហគ្រាស ដែលត្រូវបានគេសង្ឃឹមថានឹងអាចសម្រេចបានក្នុងអំឡុងពេលកាន់តំណែងជាប្រធានប្តូរវេណរបស់វៀតណាម។
លើសពីនេះ ក្នុងអាណត្តិនេះ វៀតណាមក៏ត្រូវធ្វើការជាមួយគយនៃប្រទេសអាស៊ាននានា ដើម្បីបញ្ចប់ផែនការយុទ្ធសាស្រ្តអភិវឌ្ឍន៍គយសម្រាប់រយៈពេល ២០២៦-២០៣០ ព្រមទាំងចក្ខុវិស័យសម្រាប់ឆ្នាំបន្តបន្ទាប់ទៀត។
កាលពីឆ្នាំមុន អាស៊ានបានទាក់ទាញ FDI ច្រើនជាងគេក្នុងពិភពលោករហូតដល់ ២៣០ ពាន់លានដុល្លារ លើសប្រទេសចិន។ ដើម្បីបន្តធ្វើបែបនេះ យើងត្រូវសម្រួលពាណិជ្ជកម្ម ដែលគយមានតួនាទីសំខាន់។
ក្នុងអាណត្តិជាប្រធាននេះ វៀតណាមក៏បានដើរតួនាទីនាំមុខគេក្នុងយុទ្ធនាការគយរួមក្នុងចំណោមប្រទេសសមាជិកអាស៊ានផងដែរ។ ខ្ញុំគិតថា វៀតណាមនឹងបង្ហាញភាពជាអ្នកដឹកនាំដើម្បីអនុវត្តដោយជោគជ័យ និងជំនះលើបញ្ហាប្រឈមដែលនៅខាងមុខ។
តើប្រសិទ្ធភាពនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការគយក្នុងចំណោមប្រទេសអាស៊ាន មានឥទ្ធិពលយ៉ាងណាចំពោះសកម្មភាពពាណិជ្ជកម្មនៃតំបន់នេះ?
គយអាស៊ានមានទំនួលខុសត្រូវយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការលើកកម្ពស់ការប្រកួតប្រជែងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់ តាមរយៈសមត្ថភាពរបស់ខ្លួនក្នុងការធានាពាណិជ្ជកម្មទំនិញឆ្លងដែន។
តំបន់អាស៊ានពឹងផ្អែកយ៉ាងខ្លាំងលើសកម្មភាពពាណិជ្ជកម្មដែលមានតម្លៃ ៣,៨០០ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ដែលធ្វើឱ្យវាក្លាយជាតំបន់ពាណិជ្ជកម្មធំបំផុតមួយក្នុងពិភពលោក។ កំណើនពាណិជ្ជកម្មក្នុងតំបន់ត្រូវបានព្យាករណ៍ថានឹងឈានដល់ ៥% នៃ GDP ចាប់ពីពេលនេះរហូតដល់ឆ្នាំ ២០៣០។
សក្ដានុពលគឺធំធេងណាស់ មិនត្រឹមតែសម្រាប់ពាណិជ្ជកម្មក្នុងតំបន់ប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជាមួយពិភពលោកទាំងមូលទៀតផង។ កត្តាសំខាន់មួយគឺការចរាចរទំនិញដោយឥតគិតថ្លៃនៅក្នុងតំបន់ និងជាមួយដៃគូពាណិជ្ជកម្ម។
ច្បាស់ណាស់តួនាទីសម្របសម្រួលពាណិជ្ជកម្មរបស់គយមានសារៈសំខាន់ណាស់។ អាស៊ានមានកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មទំនិញ (ATIGA) ដែលកំពុងចរចាដើម្បីធ្វើឱ្យប្រសើរឡើង ដែលរំពឹងថានឹងបញ្ចប់នៅឆ្នាំ ២០២៥។
ទន្ទឹមនឹងនោះគឺជាទំនិញជំនាន់ថ្មី ដូចជាពាណិជ្ជកម្មអេឡិចត្រូនិក និងទំនិញមានតម្លៃទាប រួមជាមួយនឹងការប្តេជ្ញាចិត្តលើការផ្លាស់ប្តូរឌីជីថល ដូចជានៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងក្របខ័ណ្ឌសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលអាស៊ាន (DEFA) ដែលកំពុងត្រូវបានចរចា រួមទាំងពាណិជ្ជកម្មអេឡិចត្រូនិកផងដែរ។
ប្រការនេះអាស្រ័យទៅលើតួនាទីរបស់គយក្នុងការសម្របសម្រួលពាណិជ្ជកម្ម តាមរយៈការបង្កើតយន្តការដ៏មានប្រសិទ្ធភាពមួយ ដែលប្រទេសនានាអាចព្រមព្រៀងគ្នាបាន ទោះបីជាយើងមិនអាចសម្របសម្រួលនីតិវិធីនៅថ្ងៃនេះក៏ដោយ ប៉ុន្តែអាចនាំមកនូវការផ្លាស់ប្តូរប្រកបដោយតម្លាភាព។
យើងកំពុងក្លាយជាតំបន់ពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំបំផុតរបស់ពិភពលោក ដោយប្រទេសជាច្រើនបានផ្លាស់ប្តូរខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់របស់ពួកគេទៅកាន់តំបន់របស់យើង។ ពួកគេត្រូវការទំនិញដើម្បីហូរយ៉ាងរលូនឆ្លងកាត់ព្រំដែន។ នោះគឺជាតួនាទី និងផលប៉ះពាល់ដែលគយអាចនាំមកនូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់។
អរគុណលោក!
បកប្រែដោយ Minh Trung