ទំនាក់ទំនងអាស៊ាន-អូស្ត្រាលី កំពុងអភិវឌ្ឍយ៉ាងស្វាហាប់

នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះ មេដឹកនាំអាស៊ាន និងអូស្ត្រាលីបានសម្តែងការពេញចិត្តចំពោះការអភិវឌ្ឍ ទំនាក់ទំនង និងសមិទ្ធផលក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ជាពិសេសចាប់តាំងពីភាគីទាំងពីរបានបង្កើតភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រក្នុងឆ្នាំ២០១៤ និងបានធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងទៅជាភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយនៅឆ្នាំ ២០២១។ អូស្ត្រាលីគឺជាដៃគូសន្ទនាដំបូងគេ ហើយក៏ជា ដៃគូមួយក្នុងចំណោមដៃគូដំបូងដែលបង្កើតភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយជាមួយអាស៊ាន។ ទំនាក់ទំនងរវាងភាគីទាំងពីរកំពុងអភិវឌ្ឍយ៉ាងស្វាហាប់លើគ្រប់វិស័យទាំងនយោបាយ-សន្តិសុខ សេដ្ឋកិច្ច វប្បធម៌-សង្គម និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍។

ពិភាក្សាអំពីទិសដៅអភិវឌ្ឍន៍ទំនាក់ទំនងនាពេលខាងមុខ ភាគីទាំងពីរបានឯកភាពនឹងខិតខំប្រឹងប្រែងបង្កើតការផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងរឹងមាំក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគ តាមរយៈការអនុវត្តប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនៃកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីអាស៊ាន-អូស្ត្រាលី-នូវែលសេឡង់ (AANZFTA) ដែលទើបបានធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងទៅជាភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចទូលំទូលាយក្នុងតំបន់ (RCEP)។

សន្និដ្ឋានពីស្ថានភាពពិភពលោក និងតំបន់បន្តអភិវឌ្ឍយ៉ាងស្មុគស្មាញ អស្ថិរភាព និងជម្លោះកំពុងកើនឡើងនៅកន្លែងជាច្រើន រួមទាំងជម្លោះរុស្ស៊ី-អ៊ុយក្រែន នៅតំបន់ជ្រោយហ្គាហ្សា សមុទ្រក្រហម សមុទ្រខាងកើត ឧបទ្វីបកូរ៉េ... ភាគីទាំងពីរយល់ស្របថា ចាំបាច់ត្រូវលើកស្ទួយវប្បធម៌សន្ទនា សហប្រតិបត្តិការ ការកសាងទំនុកចិត្ត និងការទប់ស្កាត់ជម្លោះ។ ប្រទេសនានាបានសង្កត់ធ្ងន់លើសារៈសំខាន់នៃការរក្សាសន្តិភាព ស្ថិរភាព សន្តិសុខ សុវត្ថិភាពដែនសមុទ្រ និងអាកាសចរណ៍នៅសមុទ្រខាងកើត ដោះស្រាយវិវាទដោយសន្តិវិធី ឈរលើមូលដ្ឋានច្បាប់អន្តរជាតិ ជាពិសេស អនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីច្បាប់សមុទ្រឆ្នាំ១៩៨២ (UNCLOS 1982); អំពាវនាវឱ្យមានការអនុវត្តពេញលេញនូវសេចក្តីថ្លែងការណ៍ស្តីពីការប្រតិបត្តិរបស់ភាគីនានានៅសមុទ្រខាងកើត (DOC) និងការកសាងនូវក្រមប្រតិបត្តិប្រកបរបស់ភាគីនានានៅសមុទ្រខាងកើត (COC) ដោយប្រសិទ្ធភាព ស្របតាមច្បាប់អន្តរជាតិ ក្នុងនោះរួមមាន UNCLOS ឆ្នាំ ១៩៨២ ប្រែក្លាយសមុទ្រខាងកើតទៅជាសមុទ្រសន្តិភាព ស្ថិរភាព កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងអភិវឌ្ឍន៍។

leftcenterrightdel
លោក Pham Minh Chinh នាយករដ្ឋមន្ត្រី អញ្ជើញចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសរំលឹកខួបលើកទី ៥០ ឆ្នាំនៃទំនាក់ទំនងអាស៊ាន-អូស្ត្រាលី

របកគំហើញចំនួនបី វិធីពង្រឹងចំនួនបី និងការរួមគ្នាចំនួនបីសម្រាប់ទំនាក់ទំនងអាស៊ាន-អូស្ត្រាលី

មានប្រសាសន៍ក្នុងសម័យប្រជុំពេញអង្គ លោក Pham Minh Chinh នាយករដ្ឋមន្ត្រីវៀតណាម បានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធ និងយូរអង្វែងរវាងអាស៊ាន និងអូស្ត្រាលី និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងការគាំទ្ររបស់អាស៊ានសម្រាប់អាស៊ានក្នុងរយៈពេល ៥០ ឆ្នាំកន្លងមក។ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីវៀតណាម បានលើកឡើងនូវរបកគំហើញចំនួន៣ វិធីពង្រឹងចំនួនបី និងការរួមគ្នាចំនួនបីសម្រាប់ទំនាក់ទំនងអាស៊ាន-អូស្ត្រាលីនាពេលខាងមុខ។ ក្នុងនោះ ភាគីទាំងពីរត្រូវបង្កើតការទម្លាយនូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម និងវិនិយោគ ដោយខិតខំបង្កើនទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេរដងក្នុងរយៈពេល ១០ ឆ្នាំខាងមុខ; របកគំហើញក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្ស ជាពិសេសធនធានមនុស្សមានគុណភាពខ្ពស់ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការការងារ និងរបកគំហើញនៅក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រ-បច្ចេកវិទ្យា និងការច្នៃប្រឌិត ដោយផ្តោតលើការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល ការផ្លាស់ប្តូរពណ៌បៃតង សេដ្ឋកិច្ចរង្វង់ និងឧស្សាហកម្មដែលទើបតែលេចឡើង…។

លោក Pham Minh Chinh បានចាត់ទុកថា៖ អាស៊ាន-អូស្ត្រាលីត្រូវពង្រឹងទំនុកចិត្តផ្នែកនយោបាយ សហប្រតិបត្តិការដើម្បីធានាសន្តិភាព និងសន្តិសុខក្នុងតំបន់ លើកកម្ពស់វប្បធម៌សន្ទនា និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ជំរុញការកសាងទំនុកចិត្ត និងការទូត លើកទឹកចិត្តដល់ការ ពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអនុតំបន់ បង្រួមគម្លាតអភិវឌ្ឍន៍សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍរួម និងនិរន្តរភាព ជាពិសេសក្នុងគម្រោងតភ្ជាប់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជាយុទ្ធសាស្ត្រ ជួយបង្កើតការផ្លាស់ប្តូរសេដ្ឋកិច្ចសង្គមជាវិជ្ជមាននៅក្នុងអនុតំបន់ក្រីក្រ និងតំបន់កំពុងអភិវឌ្ឍន៍របស់អាស៊ាន  បង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការវប្បធម៌ និងការផ្លាស់ប្តូរប្រជាជន លើកកម្ពស់ឧត្តមភាពនៃប្រជាជនជាង ១ លាននាក់ដែលមានដើមកំណើតអាស៊ាន ក្នុងនោះមានប្រជាជនវៀតណាមជាង ៣៥ ម៉ឺននាក់នៅអូស្ត្រាលី។

នៅចុងបញ្ចប់នៃកិច្ចប្រជុំ ថ្នាក់ដឹកនាំនៃភាគីទាំងពីរបានអនុម័ត "សេចក្តីថ្លែងការណ៍ចក្ខុវិស័យរបស់មេដឹកនាំអាស៊ាន-អូស្ត្រាលី-ភាពជាដៃគូដើម្បីសន្តិភាព និងវិបុលភាព" និង "សេចក្តីប្រកាសទីក្រុង Melbourne -ភាពជាដៃគូសម្រាប់អនាគត" ដោយកំណត់ចក្ខុវិស័យសម្លឹងឆ្ពោះទៅអនាគត ក៏ដូចជាការតម្រង់ទិសការអភិវឌ្ឍទំនាក់ទំនងលើគ្រប់វិស័យនាពេលខាងមុខ។

leftcenterrightdel
កិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសរំលឹកខួបលើកទី ៥០ ឆ្នាំនៃទំនាក់ទំនងអាស៊ាន-អូស្ត្រាលី

ជំរុញការតភ្ជាប់សេដ្ឋកិច្ចនៃប្រទេសទាំងពីរវៀតណាម និងកម្ពុជា

នាព្រឹកថ្ងៃដដែល នៅទីក្រុង Melbourne លោក Pham Minh Chinh នាយករដ្ឋមន្ត្រីវៀតណាម បានជួបជាមួយសម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្រ្តីកម្ពុជាក្នុងឱកាសចូលរួម កិច្ចប្រជុំកំពូល ពិសេសរំលឹកខួបលើកទី ៥០ នៃទំនាក់ទំនងអាស៊ាន-អូស្ត្រាលី។ លោក Pham Minh Chinh អបអរសាទរកម្ពុជារៀបចំការបោះឆ្នោតព្រឹទ្ធសភានីតិកាលទី៥ប្រកបដោយជោគជ័យ និងចាត់ទុកថាលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតបន្តបញ្ជាក់ពីតួនាទី និងកិត្យានុភាពជាអ្នកដឹកនាំរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានៅកម្ពុជា។

ក្នុងជំនួបនាយករដ្ឋមន្ត្រីទាំងពីរបានសម្តែងនូវសេចក្តីរីករាយដែលទំនាក់ទំនងសហប្រតិបត្តិការរវាងប្រទេសទាំងពីរមានការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយស្ថិរភាពក្នុងរយៈពេលកន្លងមក។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីទាំងពីរបានឯកភាពលើកកំពស់ប្រសិទ្ធភាពនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច-ពាណិជ្ជកម្ម-វិនិយោគ ជំរុញការតភ្ជាប់រវាងសេដ្ឋកិច្ចទាំងពីរ ជាពិសេសការតភ្ជាប់ការដឹកជញ្ជូនជាមូលដ្ឋាន និងបង្កើតការលើកទឹកចិត្តថ្មីសម្រាប់ការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យផ្សេងទៀត បន្តសម្របសម្រួល និងអនុវត្តប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនូវកិច្ចព្រមព្រៀង និងយន្តការបញ្ហាការពារជាតិ និងសន្តិសុខដែលមានស្រាប់ ខិតខំដោះស្រាយប្រមាណ ១៦% នៃការបោះបង្គោលព្រំដែនមិនទាន់ចប់សព្វគ្រប់ ដើម្បីកសាងព្រំដែនសន្តិភាព មិត្តភាព កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាពរវាងប្រទេសទាំងពីរ។

សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា បានឯកភាពបន្តយកចិត្តទុកដាក់ និងបង្កើតលក្ខខណ្ឌសម្រាប់ប្រជាជនដើមកំណើតវៀតណាមនៅកម្ពុជា ដើម្បីមានស្ថិរភាពជីវភាព សមាហរណកម្មក្នុងមូលដ្ឋាន និងដើរតួជាស្ពានមិត្តភាពរវាងប្រទេសទាំងពីរ។ ព្រមទាំងបង្កើតលក្ខខណ្ឌអំណោយផលសម្រាប់ធុរកិច្ចវៀតណាមដែលកំពុងវិនិយោគ និងធ្វើអាជីវកម្មនៅកម្ពុជា ស្នើឱ្យបង្កើនចំនួនជើងហោះហើររវាងប្រទេសទាំងពីរ ដើម្បីបង្កើនទំនាក់ទំនងទេសចរណ៍ និងពាណិជ្ជកម្ម។

នាយករដ្ឋមន្ត្រីទាំងពីរបានឯកភាពបន្តកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជិតស្និទ្ធរវាងប្រទេសទាំងពីរ ក៏ដូចជាជាមួយឡាវ និងថៃ ដើម្បីតភ្ជាប់ចរាចរណ៍ តភ្ជាប់ទេសចរណ៍ និងទាញយកសក្តានុពលទេសចរណ៍របស់បណ្តាប្រទេស។

បកប្រែដោយ Minh Trung