កំណើនដោយផ្អែកលើកម្លាំងចលករពីក្រុម MIT-PV
ថ្មីៗនេះ លោក Shan Saeed ប្រធានសេដ្ឋវិទូសកលនៃ IQI Global (ម៉ាឡេស៊ី) បានចែករំលែកទស្សនៈរបស់លោកនៅក្នុងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយអន្តរជាតិ ដោយបានបញ្ជាក់ពីទិដ្ឋភាពវិជ្ជមានខ្លាំងនៃការអភិវឌ្ឍដ៏រឹងមាំរបស់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ជាពិសេស លោក Shan Saeed បានកត់សម្គាល់ថា ក្រុម MIT-PV កំពុងក្លាយជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃវដ្តកំណើនបន្ទាប់របស់តំបន់យ៉ាងឆាប់រហ័ស ដោយសារកំណើនប្រជាជន ការកើនឡើងនៃទ្រព្យសម្បត្តិ កំណែទម្រង់រចនាសម្ព័ន្ធ និងការបញ្ចូលគ្នាជាយុទ្ធសាស្ត្ររវាងការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្ស ការធ្វើទំនើបកម្មហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងធនធាន។ ប្រទេសទាំងប្រាំគឺជាសេដ្ឋកិច្ចឈានមុខគេ ដែលផ្តួចផ្តើមការកើនឡើងនៃតំបន់។
ប្រទេសវៀតណាមកំពុងស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលកំពូលនៃការបង្កើនល្បឿនរបស់ខ្លួន ជាមួយនឹងអត្រាកំណើនផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (GDP) ពី ៧-៨% ដែលគាំទ្រដោយរចនាសម្ព័ន្ធប្រជាជនវ័យក្មេង និងការអភិវឌ្ឍយ៉ាងឆាប់រហ័សនៃកម្លាំងពលកម្មដែលមានជំនាញខាងឌីជីថល និងមានការអប់រំនៅសាកលវិទ្យាល័យ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ដែលជាប្រទេសមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ បន្តសម្រេចបានអត្រាកំណើនពី ៥-៦% ដោយទាញយកអត្ថប្រយោជន៍ពីចំនួនប្រជាជនដ៏ច្រើនរបស់ខ្លួន គំនិតផ្តួចផ្តើមឧស្សាហូបនីយកម្ម និងធនធានធម្មជាតិដ៏សម្បូរបែបចាប់ពីនីកែល និងបុកស៊ីត រហូតដល់ថាមពល និងកសិកម្ម។
ទាក់ទងនឹងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី និងហ្វីលីពីន លោក Shan Saeed បានថ្លែងថា ទាំងនេះគឺជាខឿនសេដ្ឋកិច្ចពីរដែលជំរុញដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដែលមានប្រាក់ចំណូលក្នុងមនុស្សម្នាក់កើនឡើង និងសន្ទុះខ្លាំងពីវណ្ណៈកណ្តាលដែលកំពុងរីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ ប្រទេសទាំងពីរត្រូវបានគេព្យាករថា នឹងសម្រេចបានអត្រាកំណើនពី ៤.៥-៥.៥% ដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីតម្រូវការក្នុងស្រុកដ៏រឹងមាំ និងកត្តាជំរុញសេដ្ឋកិច្ចកាន់តែសម្បូរបែប។ ចំពោះប្រទេសថៃ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធលំដាប់ពិភពលោក ឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍ដែលកំពុងងើបឡើងវិញ និងការរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ឡើងវិញ នឹងជួយឱ្យប្រទេសនេះសម្រេចបានអត្រាកំណើនពី ៣-៤% ដោយពង្រឹងតួនាទីរបស់ខ្លួនជាមជ្ឈមណ្ឌលដឹកជញ្ជូន និងផលិតកម្មក្នុងតំបន់។
អ្នកជំនាញ Shan Saeed ព្យាករណ៍ថា កំណើននៃប្រទេសទាំងប្រាំនៃ MIT-PV ក្នុងរយៈពេលឆ្នាំ ២០២៥-២០២៦ ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងឈានដល់ ៤.៥-៥.៥% (ម៉ាឡេស៊ី) ៥-៦% (ឥណ្ឌូនេស៊ី) ៣-៤% (ថៃ) ៤.៥-៥.៥% (ហ្វីលីពីន) និង ៧-៨% (វៀតណាម) រៀងៗខ្លួន។ យោងតាមលោក Shan Saeed អាស៊ានមានប្រជាជនប្រមាណ ៦៨០ លាននាក់ ដែលក្នុងនោះ ៣៤% មានអាយុក្រោម ២៥ ឆ្នាំ ហើយភាគច្រើនមានអាយុពី ១៨-៤៩ ឆ្នាំ។ រចនាសម្ព័ន្ធនេះកំពុងរួមចំណែកយ៉ាងខ្លាំងដល់ការជំរុញផលិតភាព នវានុវត្តន៍ និងការប្រើប្រាស់ក្នុងស្រុកនៅក្នុងអាស៊ាន។
លើសពីនេះ អាស៊ានក៏កំពុងបង្កើតកម្លាំងពលកម្មដែលមានជំនាញចម្រុះ និងមានការប្រកួតប្រជែងជាងមុនផងដែរ។ ការវិនិយោគលើហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដ៏រឹងមាំ រួមផ្សំជាមួយនឹងការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស (FDI) ដែលមានគុណភាពខ្ពស់ និងធនធានទំនិញដ៏សម្បូរបែប - ចាប់ពីរ៉ែសំខាន់ៗរបស់ឥណ្ឌូនេស៊ី រហូតដល់ទុនបម្រុងថាមពលរបស់ម៉ាឡេស៊ី និងធនធានរបស់ហ្វីលីពីន - កំពុងពង្រឹងក្រុម MIT-PV ជាមូលដ្ឋានគ្រឹះរចនាសម្ព័ន្ធសម្រាប់ភាពធន់សេដ្ឋកិច្ចរយៈពេលវែងរបស់អាស៊ាន។
    |
 |
|
ទិដ្ឋភាពនៃសន្និសីទសន្ទនាកម្រិតខ្ពស់ Cyberjaya 2025 ដែលប្រព្រឹត្តទៅនៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី (រូបថត៖ vnanet.vn) |
លោក Shan Saeed បានបន្ថែមថា ក្រុម MIT-PV មិនមែនគ្រាន់តែជារឿងរ៉ាវនៃកំណើនរបស់ប្រទេសនីមួយៗនោះទេ ប៉ុន្តែប្រទេសទាំងប្រាំកំពុងបង្កើតមូលដ្ឋានគ្រឹះសម្រាប់ការពង្រីករចនាសម្ព័ន្ធបន្ទាប់របស់អាស៊ាន។ ជាមួយនឹងចំនួនប្រជាជនច្រើន កម្លាំងពលកម្មវ័យក្មេង និងជំនាញ ការកើនឡើងនៃតម្រូវការសរុប មូលដ្ឋានគ្រឹះអធិបតេយ្យភាពដ៏រឹងមាំ និងការពង្រឹងការធ្វើសមាហរណកម្មក្នុងតំបន់អាស៊ានមិនត្រឹមតែត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេចសម្រាប់ការរីកចម្រើនប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងសម្រាប់ការផ្លាស់ប្តូរផងដែរ។ តំបន់នេះកំពុងស្ថិតនៅលើផ្លូវដើម្បីក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលសេដ្ឋកិច្ចដែលមានសមត្ថភាពប្រកួតប្រជែងជាមួយចង្កោមខឿនសេដ្ឋកិច្ចធំបំផុតរបស់ពិភពលោក ចាប់ពីសហភាពអឺរ៉ុប (EU) រហូតដល់ច្រករបៀងអាមេរិកខាងជើង និងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីផលិតកម្មអាស៊ីឦសាន។
អ្នកជំនាញ Shan Saeed ជឿជាក់ថា អាស៊ានកំពុងស្ថិតនៅចំណុចប្រសព្វជាយុទ្ធសាស្ត្រ ហើយវិនិយោគិន អ្នកធ្វើគោលនយោបាយ និងមេដឹកនាំអាជីវកម្មលែងមើលឃើញតំបន់នេះជាក្រុមទីផ្សារដែលកំពុងរីកចម្រើនដែលរប៉ាត់រប៉ាយទៀតហើយ ប៉ុន្តែជាប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីសេដ្ឋកិច្ចបង្រួបបង្រួមដែលមានសមត្ថភាពពង្រីក និងផ្តល់តម្លៃរយៈពេលវែង។ លោក Saeed បានសង្កត់ធ្ងន់ថា នេះមិនមែនគ្រាន់តែជាកំណើននោះទេ ប៉ុន្តែអំពីការកសាងអាស៊ានទៅជាតំបន់ដែលមានភាពធន់ ប្រកួតប្រជែង និងត្រៀមខ្លួនសម្រាប់អនាគត ដែលជាមជ្ឈមណ្ឌលសេដ្ឋកិច្ចដែលកំពុងរីកចម្រើននៅក្នុងតំបន់ឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក។
វៀតណាមគឺជាកម្លាំងចលករសេដ្ឋកិច្ច និងបច្ចេកវិទ្យាដ៏លេចធ្លោមួយ
ក្នុងបរិបទនៃការវិវឌ្ឍយ៉ាងខ្លាំងរបស់អាស៊ានឆ្ពោះទៅរកគំរូកំណើនផ្អែកលើចំណេះដឹង ប្រទេសវៀតណាមត្រូវបានអ្នកជំនាញ និងថ្នាក់ដឹកនាំក្នុងតំបន់ចាត់ទុកថាជាកម្លាំងចលករសេដ្ឋកិច្ច និងបច្ចេកវិទ្យាដ៏លេចធ្លោមួយ។ នៅក្នុងកិច្ចសន្ទនាកម្រិតខ្ពស់ Cyberjaya 2025 ដែលបានធ្វើឡើងនៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ីនៅថ្ងៃទី ៣ ខែធ្នូ វាគ្មិនបានពិភាក្សាអំពីការប្រកួតប្រជែងប្រកបដោយចីរភាពរបស់អាស៊ាន និងបានសម្តែងការកោតសរសើរចំពោះកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់វៀតណាម មិនត្រឹមតែទាក់ទងនឹងការទាក់ទាញការវិនិយោគប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងសមត្ថភាពច្នៃប្រឌិតរបស់ខ្លួនផងដែរ។
នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍នេះ លោក កៅ គឹមហួន អគ្គលេខាធិការអាស៊ាន បានថ្លែងថា តំបន់អាស៊ានសម្រេចបានវឌ្ឍនភាពគួរឱ្យកត់សម្គាល់នៅក្នុងសន្ទស្សន៍នវានុវត្តន៍សកល (GII)។ អង្គការកម្មសិទ្ធិបញ្ញាពិភពលោក (WIPO) បានចាត់ថ្នាក់ប្រទេសសមាជិកអាស៊ានចំនួនប្រាំមួយស្ថិតក្នុងចំណោមប្រទេសអ្នកច្នៃប្រឌិតកំពូលទាំង ៦០ របស់ពិភពលោក។ លោកបានកត់សម្គាល់ថា វៀតណាម និងឥណ្ឌូនេស៊ីកំពុង “លើសពីការរំពឹងទុក”។ ដូច្នេះ សហគមន៍អាស៊ានបានទាក់ទាញការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសប្រមាណ ២៣០ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកនៅឆ្នាំ ២០២៤ ដោយមានប្រទេសសិង្ហបុរី ឥណ្ឌូនេស៊ី និងវៀតណាមនាំមុខគេ។
លោក Ei Sun Oh ទីប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់នៅមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវប៉ាស៊ីហ្វិក បានអត្ថាធិប្បាយថា ប្រទេសវៀតណាមបច្ចុប្បន្នត្រូវបានចាត់ទុកថាជាប្រទេសដ៏លេចធ្លោបំផុតនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដោយទាក់ទាញការវិនិយោគបរទេសយ៉ាងច្រើន និងមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ខ្លាំង។ ទន្ទឹមនឹងនេះ លោក Rushdi Abdul Rahim ប្រធាន និងជានាយកប្រតិបត្តិនៃ MIGHT ដែលជាស្ថាប័នប្រឹក្សាយោបល់បច្ចេកវិទ្យារបស់រដ្ឋាភិបាលម៉ាឡេស៊ី បានបញ្ជាក់ថា វៀតណាមគឺជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសអាស៊ានឈានមុខគេក្នុងវិស័យបច្ចេកវិទ្យាខ្ពស់ រួមជាមួយប្រទេសម៉ាឡេស៊ី និងសិង្ហបុរី។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកជំនាញបានសង្កត់ធ្ងន់ថា អាស៊ានត្រូវធានាគុណភាពនៃការវិនិយោគ។ អ្នកជំនាញ Oh បានថ្លែងថា អាទិភាពចម្បងគឺធានាថាការវិនិយោគនៅវៀតណាម មានគុណភាពខ្ពស់ និងបច្ចេកវិទ្យាទំនើប ដើម្បីបង្កើតការងារថ្មី និងបង្កើតប្រាក់ចំណូលខ្ពស់សម្រាប់ប្រជាជន។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ប្រទេសវៀតណាម រួមជាមួយប្រទេសម៉ាឡេស៊ី កំពុងខិតខំប្រែក្លាយជា “ផ្នែកមួយនៃខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់គ្រឿងអេឡិចត្រូនិកសកល”។ លោកក៏បានផ្ដល់យោបល់ផងដែរថា មេរៀនដែលបានរៀនពីការអភិវឌ្ឍឧស្សាហកម្មគ្រឿងអេឡិចត្រូនិករបស់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី នឹង “មានប្រយោជន៍ខ្លាំងណាស់សម្រាប់ប្រទេសវៀតណាម”។
ការវាយតម្លៃពីអ្នកជំនាញ និងមេដឹកនាំតំបន់បង្ហាញថា អាស៊ានកំពុងចូលទៅក្នុងពេលវេលាដ៏សំខាន់មួយ ដែលសេដ្ឋកិច្ចមិនត្រឹមតែត្រូវការកំណើនប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏ត្រូវតែផ្លាស់ប្តូរទៅរកការអភិវឌ្ឍផ្អែកលើចំណេះដឹង ភាពច្នៃប្រឌិត និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការស៊ីជម្រៅ។ កង្វះការតភ្ជាប់គ្នាក្នុងស្តង់ដារបច្ចេកវិទ្យា ការវិនិយោគដែលមានគុណភាពទាប ឬការប្រកួតប្រជែងផ្ទៃក្នុងនឹងបង្កើតហានិភ័យយ៉ាងសំខាន់សម្រាប់វដ្តកំណើនថ្មី ជាពិសេសខណៈដែលអាស៊ានមានគោលបំណងក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលសេដ្ឋកិច្ចឈានមុខគេមួយរបស់ពិភពលោក៕
បកប្រែដោយ Minh Trung