ពាណិជ្ជកម្មសកលប្រឈមមុខនឹងហានិភ័យនៃការធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំងដោយសារតែភាពតានតឹងពន្ធគយ
អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក (WTO) កាលពីថ្ងៃទី ១៦ ខែមេសា បានចុះផ្សាយរបាយការណ៍វាយតម្លៃការធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំងនៃពាណិជ្ជកម្មទំនិញសកលនៅឆ្នាំនេះ ដោយព្រមានថា ផលប៉ះពាល់នៃគោលនយោបាយពន្ធគយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកអាចនាំឲ្យមានឱនភាពសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរបំផុតចាប់តាំងពីការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩មក។
របាយការណ៍ "យថាទស្សន៍ពាណិជ្ជកម្មសកល និងតួរលេខ" របស់ WTO ព្យាករណ៍ថា ពាណិជ្ជកម្មទំនិញសកលនឹងធ្លាក់ចុះ ០,២% នៅឆ្នាំនេះ ដែលជាការធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំង បើធៀបនឹងការព្យាករណ៍កំណើន ៣% ក្នុងខែតុលាឆ្នាំ ២០២៤។
ការធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំង
មូលហេតុសំខាន់បំផុតសម្រាប់ការវាយតម្លៃប្រកបដោយទុទិដ្ឋិនិយមរបស់ WTO គឺគោលនយោបាយពន្ធគយថ្មីរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក នៅពេលដែលរដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិកកាលពីខែមីនា បានចាប់ផ្តើម "សង្គ្រាមពន្ធគយ" ដោយបានដំឡើងពន្ធ ១០% លើទំនិញនាំចូលពីទូទាំងពិភពលោក រួមជាមួយនឹងអត្រាពន្ធគយ ២៥% លើដែកថែប អាលុយមីញ៉ូម និងរថយន្ត។ ធ្ងន់ធ្ងរជាងនេះទៅទៀត ពន្ធគយបដិមាដែលអាមេរិកអនុវត្តន៍ចំពោះខឿនសេដ្ឋកិច្ចជាង ១៨០ ចាប់ពី ១០-៣៩% នៅតែមានលទ្ធភាពចូលជាធរមាន បើទោះបីជាប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក Donald Trump កំពុងផ្អាកការដំឡើងពន្ធទាំងនេះ រយៈពេល ៩០ ថ្ងៃសម្រាប់ការចរចាក៏ដោយ។ ជាពិសេស ភាពតានតឹងពាណិជ្ជកម្មរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន ដែលជាខឿនសេដ្ឋកិច្ចធំជាងគេបំផុតទាំងពីររបស់ពិភពលោក កំពុងតែកើនឡើងដល់កម្រិតដែលមិនអាចត្រូវរូវគ្នាបានទេ នៅពេលដែលភាគីទាំងពីរបានដំឡើងពន្ធក្នុងអត្រា "មិនអាចនឹកស្មានដល់" លើទំនិញរបស់គ្នាទៅវិញទៅមក។
    |
 |
WTO ព្រមានពីផលវិបាកដែលអាចកើតមាន នៅពេលដែលខឿនសេដ្ឋកិច្ចធំជាងគេទាំងពីររបស់ពិភពលោក បន្តដំឡើងពន្ធលើគ្នាទៅវិញទៅមក។ រូបភាព៖ រ៉យទ័រ |
ក្នុងបរិបទនោះ WTO បានចាត់ទុកថា ប្រសិនបើលោក Donald Trump បានដំឡើងពន្ធបន្ថែមដូចដែលបានគ្រោងទុកនោះ កំណើនពាណិជ្ជកម្មទំនិញនឹងធ្លាក់ចុះ ០,៦% ជាមួយនឹងការថយចុះ ០,៨%បន្ថែមទៀត ដោយសារតែផលប៉ះពាល់លើសពីវិស័យពាណិជ្ជកម្ម ទាក់ទងនឹងសហរដ្ឋអាមេរិក។ សេណារីយ៉ូនេះនឹងបណ្តាលឱ្យមានការធ្លាក់ចុះ ១,៥% ដែលជាកម្រិតធ្លាក់ចុះខ្ពស់បំផុតចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០២០មក។ ការផ្អាកការដំឡើងពន្ធរយៈពេល ៩០ ថ្ងៃរបស់រដ្ឋបាលសហរដ្ឋអាមេរិកក៏មិនអាចបន្ធូរបន្ថយការព្រួយបារម្ភចំពោះពាណិជ្ជកម្មសកលបានឡើយ។ លោកស្រី Pamela Coke-Hamilton នាយិកាប្រតិបត្តិនៃមជ្ឈមណ្ឌលពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ (ITC) របស់អង្គការសហប្រជាជាតិបានវាយតម្លៃថា៖ “ការផ្អាកការដំឡើងពន្ធ រយៈពេល ៩០ ថ្ងៃ មិននាំមកនូវស្ថិរភាពនៅឡើយទេ។ មិនថាកាលបរិច្ឆេទនេះត្រូវបានពន្យាពេលបន្តដែរឬទេ ការពិតនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ គឺគ្មានស្ថេរភាពនិងគ្មានអ្វីដែលអាចព្យាករណ៍បានទេ ប្រការនេះនឹងជះឥទ្ធិពលដល់ពាណិជ្ជកម្ម ក៏ដូចជាការសម្រេចចិត្តជាក់ស្តែងរបស់សហគ្រាស”។
មិនត្រឹមតែពាណិជ្ជកម្មសកលទំនិញធ្លាក់ចុះប៉ុណ្ណោះទេ ពាណិជ្ជកម្មសេវាកម្មក៏នឹងរងផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងផងដែរ។ WTO បានព្យាករណ៍ថា ពាណិជ្ជកម្មសេវាកម្មនឹងកើនឡើង ៤% នៅឆ្នាំនេះ និង ៤,១% ក្នុងឆ្នាំ ២០២៦ ដែលទាបជាងការព្យាករណ៍ ៥,១% និង ៤,៨% កាលពីមុន។ លោក Ralph Ossa ប្រធានសេដ្ឋវិទូនៃ WTO បានធ្វើអត្ថាធិប្បាយថា៖ “ពាណិជ្ជកម្មសេវាកម្ម បើទោះបីមិនរងផលប៉ះពាល់ដោយផ្ទាល់ពីអត្រាពន្ធក៏ដោយ ក៏នឹងរងផលប៉ះពាល់ផងដែរ។ ការធ្លាក់ចុះនៃពាណិជ្ជកម្មទំនិញនឹងកាត់បន្ថយតម្រូវការសម្រាប់សេវាកម្មពាក់ព័ន្ធដូចជាការដឹកជញ្ជូន ឡូជីស្ទិក ខណៈដែលអស្ថេរភាពកាន់តែធំនៃផ្ទាំងគំនូរសេដ្ឋកិច្ច នឹងកាត់បន្ថយតម្រូវការទេសចរណ៍ ក៏ដូចជាសេវាកម្មពាក់ពន្ធនឹងការវិនិយោគ”។
    |
 |
លោក Ralph Ossa ប្រធានសេដ្ឋវិទូនៃ WTO ។ រូបថត៖ wto.org |
សេណារីយ៉ូអាក្រក់បំផុតមិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះទេ។ យោងតាមអគ្គនាយក WTO លោកស្រី Ngozi Okonjo-Iweala ការព្រួយបារម្ភធំបំផុតរបស់ WTO គឺថាសេដ្ឋកិច្ចចិន និងសហរដ្ឋអាមេរិកកំពុងបំបែកពីគ្នា។ នៅក្នុងសេណារីយ៉ូនេះ GDP សកលអាចធ្លាក់ចុះ ៧% ក្នុងរយៈពេលវែង។
ការព្រួយបារម្ភចំពោះសេដ្ឋកិច្ចអាមេរិក
សម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិកជាភាគីដែលបានចាប់ផ្តើមសង្រ្គាមពន្ធគយ ក្តីបារម្ភចំពោះខឿនសេដ្ឋកិច្ចក៏ចាប់ផ្តើមបង្ហាញសញ្ញានៃការកើនឡើងផងដែរ។ ថ្លែងកាលពីថ្ងៃទី ១៦ ខែមេសា នៅក្លឹបសេដ្ឋកិច្ចនៃទីក្រុង Chicago ប្រធានធនាគារកណ្តាលអាមេរិក (Fed) លោក Jerome Powell បានអត្ថាធិប្បាយថា៖ “រដ្ឋបាលអាមេរិកបច្ចុប្បន្ន កំពុងអនុវត្តន៍ការផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយសំខាន់ៗ ជាពិសេសផ្តោតលើពាណិជ្ជកម្ម ហើយឥទ្ធិពលនៃការផ្លាស់ប្តូរទាំងនេះអាចនឹងធ្វើឱ្យយើងងាកចេញពីគោលដៅដែលបានកំណត់។ ភាពអត់ការងារធ្វើនឹងកើនឡើងនៅពេលដែលសេដ្ឋកិច្ចអាមេរិកបន្ថយល្បឿនកំណើន អតិផរណាអាចកើនឡើងនៅពេលដែលអត្រាពន្ធថ្មីចូលជាធរមាន ហើយនឹងប៉ះពាល់ដល់ប្រាក់ចំណូលរបស់ប្រជាជន”។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រធានធនាគារកណ្តាលអាមេរិក លោក Jerome Powell បានឲ្យដឹងថា នៅពេលនេះ Fed នឹងមិនកែសម្រួលគោលនយោបាយនោះទេ ប៉ុន្តែត្រូវការទិន្នន័យបន្ថែមទៀតដើម្បីកំណត់យ៉ាងច្បាស់ពីផលប៉ះពាល់នៃគោលនយោបាយថ្មីចំពោះខឿនសេដ្ឋកិច្ច។
ការអត្ថាធិប្បាយរបស់ប្រមុខ Fed ត្រូវបានចាត់ទុកជាការព្រមានដ៏ធំបំផុតនៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក ចំពោះគោលនយោបាយពន្ធរបស់រដ្ឋបាលលោក Donald Trump ។ បើយោងតាមលោក David Russell អ្នកយុទ្ធសាស្រ្តទីផ្សារសកលនៅ TradeStation នេះក៏ជាសេចក្តីប្រកាសថា Fed នឹងមិនកាត់បន្ថយអត្រាការប្រាក់ តាមការអំពាវនាវរបស់សេតវិមាននោះទេ។
មជ្ឈដ្ឋានអ្នកសង្កេតការណ៍ឲ្យដឹងថា ស្ថានភាពបច្ចុប្បន្នអាចធ្វើឲ្យទំនាក់ទំនងរវាងរដ្ឋបាលរបស់ លោក Trump ជាមួយ Fed ដែលជាទីភ្នាក់ងារឯករាជ្យរបស់រដ្ឋាភិបាល កាន់តែមានភាពតានតឹងជាង៕
តាម vovworld.vn