leftcenterrightdel
អនុរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការបរទេសវៀតណាម លោក Bui Thanh Son ធ្វើទស្សនកិច្ចការងារនៅសភាអឺរ៉ុបដើម្បីជំរុញការបោះឆ្នោតផ្តល់​សច្ចាប័នលើ​ EVFTA និង EVIPA (រូបថត៖ BNG)

 

អ្នកយកព័ត៌មាន៖ នៅថ្ងៃទី ១២ ខែកុម្ភះ ឆ្នាំ ២០២០ EP បានបោះឆ្នោតផ្តល់សច្ចាប័នលើ EVFTA និង EVIPA រវាងសហភាពអឺរ៉ុប និងវៀតណាម។ តើលោកវាយតំលៃយ៉ាងដូចម្តេចអំពីអត្ថន័យនៃការសម្រេចចិត្តនេះ?

លោកអនុរដ្ឋមន្រ្តី Bui Thanh Son៖ សេចក្តីសំរេចចិត្តទាំងនេះរបស់ EP ពិតជា​មានសារៈសំខាន់ណាស់ទាំង​​យុទ្ធសាស្ត្រ និងសេដ្ឋកិច្ចក្នុងទំនាក់ទំនងវៀតណាម និង EU និងបើកឱកាសសម្រាប់កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការស៊ីជម្រៅនិងប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពរវាងភាគីទាំងពីរក្រោយរយៈពេល ៣០ ឆ្នាំ​នៃការបង្កើតទំនាក់ទំនងការទូត (១៩៩០-២០២០)។

ដោយបានចុះហត្ថលេខានាថ្ងៃទី ៣០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩ នៅទីក្រុងហាណូយ EVFTA នឹងចូលជា​ធរមាននៅពេលដែលត្រូវបានផ្តល់សច្ចាប័នដោយរដ្ឋសភាវៀតណាម និង EP ខណៈដែល EVIPA ត្រូវបានផ្តល់សច្ចាប័នដោយរដ្ឋសភាវៀតណាម EP និងរដ្ឋសភានៃបណ្តាប្រទេសជាសមាជិកសហភាពអឺរ៉ុប។ ការសម្រេចចិត្តរបស់ EP បានបើក “ភ្លើងពណ៌បៃតង” សម្រាប់ការអនុវត្ត EVFTA និងបង្កើតបុព្វបទដើម្បីបណ្តាសមាជិកសហភាពអឺរ៉ុបពិចារណា និងអនុម័តលើ EVIPA នាពេលខាងមុខ។

ជាដំបូងបង្អស់ ការសម្រេចចិត្តផ្តល់សច្ចាប័នលើ EVFTA និង EVIPA បានបង្ហាញពីការគោរព និងការវាយតំលៃរបស់បណ្តាសមាជិកសភានិងបណ្តាប្រទេសជាសមាជិក EU អំពីតួនាទី និងកិត្យានុភាព​របស់វៀតណាម និងទំនាក់ទំនងភាពជាដៃគូសហប្រតិបត្តិការគ្រប់ជ្រុងជ្រោយរវាង​វៀត​ណាម និង EU។ កិច្ចព្រមព្រៀងទាំងពីរនេះនឹងបង្កើតក្របខ័ណ្ឌសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគី​រយៈ​ពេលវែង ដោយឆ្ពោះទៅរកដៃគូស្មើភាពគ្នា និងមានផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមក រួមចំណែកដល់​និន្នាការទូទៅក្នុងការលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចអន្តរជាតិ និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព​។

ទីពីរ ការផ្តល់សច្ចាប័នលើកិច្ចព្រមព្រៀងទាំងនេះក៏បញ្ជាក់ពីគោលនយោបាយរបស់សហភាពអឺរ៉ុបក្នុង​ការបន្តពង្រឹងទំនាក់ទំនង​ជាមួយអាស៊ី - ប៉ាស៊ីហ្វិកនិយាយរួម និងអាស៊ាននិយាយដោយឡែក។ ក្នុង​តួនាទីជាប្រធានអាស៊ាន ២០២០ វៀតណាមត្រៀមខ្លួនជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើគ្រប់​វិស័យរវាងសហភាពអឺរ៉ុប និងអាស៊ានឲ្យ​កាន់​តែ​រីក​ចម្រើន​ថែមទៀត។

ទីបី ការដែល EP បោះឆ្នោតផ្តល់សច្ចាប័នលើកិច្ចព្រមព្រៀងទាំងពីរនេះនៅដើមអាណត្តិថ្មីនេះ​ក៏បង្ហាញពី​ផល​ប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចដ៏ធំធេងដែល EVFTA និង EVIPA នាំមកជូនភាគីទាំងពីរផងដែរ។ EVFTA នឹងបង្កើតឱកាសសម្រាប់បណ្តាសហគ្រាសនៃសហភាពអ៊ឺរ៉ុបចូលមក​ទីផ្សារវៀតណាមដែលជាទីផ្សារមានចំនួនប្រជាជនជិត ១០០ លាននាក់ ក៏ដូចជាចូល​ទីផ្សារអាស៊ាននិងតំបន់ទៀតផង។ ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់សហភាពអឺរ៉ុបត្រូវបានគេរំ​ពឹង​ថានឹងកើនឡើង ៣០ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក និងការនាំចេញកើនឡើង ២៩ ភាគរយនៅឆ្នាំ ២០៣៥។ ចំណែក​វៀតណាមវិញ សហភាពអឺរ៉ុបគឺជាទីផ្សារធំទី ២ សម្រាប់ការនាំចេញរបស់​វៀត​ណាម។ ការអនុវត្ត EVFTA ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងបង្កើនផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់​វៀត​ណាម​កើន​ឡើង ៤,៦% និងការនាំចេញទៅសហភាពអឺរ៉ុបកើនឡើងជិត ៤២,៧% នៅឆ្នាំ ២០២៥។ ដូច្នេះការសម្រេចចិត្តរបស់ EP ទទួលបានការស្វាគមន៍យ៉ាងខ្លាំងពីសហគមន៍សហគ្រាសនៃភាគីទាំង​ពីរ​។

ទីបួន ទោះបីទស្សនៈរបស់សមាជិកសភា EP នៅមានភាពខុសគ្នាក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែការគាំទ្រ​ចំ​ពោះ​ការអនុម័ត្តលើកិច្ចព្រម​ព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីជាលើកដំបូងបង្អស់របស់សហភាពអឺរ៉ុបជាមួយប្រទេសមួយកំពុងអភិវឌ្ឍន៍នោះបានបង្ហាញការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ EU ក្នុងការបន្តជម្រុញសេរីភាវូបនីយកម្មពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគដោយផ្អែកលើច្បាប់។ ការសម្រេចចិត្តរបស់ EP នឹងបង្កើនទំនុកចិត្ត​ និងពង្រឹង​និន្នាការនៃការធ្វើសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចអន្តរជាតិ និងពាណិជ្ជកម្មសេរី និងបើកចំហ។ ប្រការនេះមានសារៈសំខាន់នៅក្នុងបរិបទដែល​​ការកើនឡើងនៃការគាំពារនិយមបានគំរាមកំហែងដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក តំបន់ និងប្រទេសជាច្រើន។

យើងជឿជាក់ថា កិច្ចព្រមព្រៀងទាំងនេះបន្ទាប់ពីបញ្ចប់ការផ្តល់សច្ចាប័ន និងចាប់ផ្តើមអនុវត្តនៅឆ្នាំ ២០២០ នឹងបង្កើតកម្លាំងចលករដ៏ខ្លាំងក្លាសម្រាប់ទំនាក់ទំនងវៀតណាម - សហភាពអ៊ឺរ៉ុប ដោយបង្កើត​នូវព្រឹត្តិការណ៍ថ្មីៗក្នុងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចសង្គម និងដំណើរការធ្វើសមាហរណកម្មអន្តរជាតិរបស់​វៀតណាម។

អ្នកយកព័ត៌មាន៖ ជាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មនិងការវិនិយោគ​ទូលំទូលាយ ហើយ​​​​មានគុណភាពខ្ពស់​ដែល​​វៀត​ណាម​បានចុះហត្ថលេខាជាមួយដៃគូសេដ្ឋកិច្ចនិងពាណិជ្ជកម្មមួយឈាន​មុខ​គេ តើផលចំណេញអ្វី​ខ្លះដែល EVFTA  និង EVIPA នឹងនាំមកសម្រាប់ខឿនសេដ្ឋកិច្ច និងសហគ្រាសវៀតណាម?

លោកអនុរដ្ឋមន្រ្តី Bui Thanh Son៖ EVFTA និង EVIPA នឹងបង្កើតកម្លាំងចលករថ្មីក្នុងការជំរុញនិងពង្រឹងទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម - វិនិយោគរវាងវៀតណាមនិងសហភាពអ៊ឺរ៉ុបឱ្យសមស្របនឹងការរំ​ពឹង​ទុកនិងសក្តានុពលរបស់ភាគីទាំងពីរ។

ដោយមានការសន្យាដ៏ស៊ីជម្រៅនិងទូលំទូលាយ រួម​ទាំង​ការជួយគាំទ្រគ្នាទៅវិញទៅមករវាងខឿនសេដ្ឋកិច្ចទាំងពីរ​នោះ EVFTA នឹងនាំមកនូវផលប្រយោជន៍ដ៏ធំធេងដល់ភាគីទាំងពីរ។ នៅពេលដែល EVFTA ចូលជាធរមាន សហភាពអឺរ៉ុបនឹងលុបចោលពន្ធនាំចូលជិត ៨៦% នៃបន្ទាត់ពន្ធគយសម្រាប់​ទំនិញ​វៀតណាម និងកើនឡើងដល់ ៩៩% នៃបន្ទាត់ពន្ធគយក្រោយរយៈពេល ៧ ឆ្នាំ។ ខណៈដែលវៀតណាមនឹងលុបចោលពន្ធគយចំនួន ៤៨.៥% សម្រាប់ទំនិញរបស់សហភាពអ៊ឺរ៉ុបក្នុងឆ្នាំដំបូងនិងកើនឡើង ៩១,៨% នៃបន្ទាត់ពន្ធក្រោយរយៈពី ៧ ឆ្នាំ។ ប្រសិនបើចេះឆ្លៀតយកឱកាសសហគ្រាសវៀតណាមនឹងមានឧត្តមភាពជាច្រើនថែមទៀតក្នុងការប្រកួតប្រជែងនៅក្នុងទីផ្សារ EU ដើម្បី​បង្កើនការនាំចេញ ជាពិសេសនៅក្នុងវិស័យ​ដែលវៀតណាមយើងមានឧត្តមភាព និងទទួលបានប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធដូចជា៖ វាយនភ័ណ្ឌ ស្បែកជើង កសិកផល និងជលផលជាដើម។ ក្នុងបរិបទដែលភាព​តានតឹងពាណិជ្ជកម្មកើនឡើងរវាងបណ្តាប្រទេស EVFTA នឹងជួយបណ្តាសហគ្រាសវៀតណាមជំរុញ​ការធ្វើពិពិធកម្មទីផ្សារនិងដៃគូ ហើយបង្កើតមូលដ្ឋានរឹងមាំនៅក្នុងទីផ្សារដ៏ធំមួយនេះ។ ប្រជា​ជន​វៀត​ណាមក៏អាចប្រើប្រាស់ទំនិញ និងឧបករណ៍ដែលវៀតណាមមិនមានដែរ។

EVFTA និង EVIPA ក៏នឹងចូលរួមចំណែកក្នុង​ការ​លើកកម្ពស់ថែមទៀតនូវលំហូរវិនិយោគដែលមានគុណភាពខ្ពស់ពី​សហគមន៍អ៊ឺរ៉ុបដោយមានបច្ចេកវិទ្យា និងចំណេះដឹងផ្នែកគ្រប់គ្រងឈានមុខគេ រួមទាំង​វិស័យថ្មីៗនៃសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលផងដែរ។

ក្រៅពីការសន្យានូវសេដ្ឋកិច្ចនោះ EVFTA ក៏រួមមានការសន្យាថ្មីៗជាច្រើនស្តីពីការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព ការទប់ទល់នឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ អភិបាលកិច្ចព្រៃឈើប្រកបដោយចីរភាព បទដ្ឋានខ្ពស់នៃកម្លាំងពលកម្ម និងបរិស្ថាន។ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពរវាងភាគីទាំងពីរក្នុងការអនុវត្តការសន្យាទាំងនេះនឹងរួមចំណែកក្នុងការជំរុញការកែទម្រង់ ​ជម្រុញ​កំណើនប្រកបដោយចីរភាព លើកកម្ពស់ស្តង់ដារការងារ និងកែលម្អ​ជីវភាព​រស់នៅរបស់ប្រជា​ជ​ន​។

ដើម្បីឱ្យ EVFTA ត្រូវបានអនុវត្តក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនានាចាំបាច់ត្រូវបំពេញនីតិវិធី​​​ហើយដាក់ជូនរដ្ឋសភាដើម្បីពិចារណាផ្តល់សច្ចាប័នលើកិច្ចព្រមព្រៀងទាំងពីរក្នុង​ពេលឆាប់ៗ។ យើងក៏​ត្រូវជម្រុញសភានៃប្រទេសជាសមាជិកសហភាព​អ៊ឺរ៉ុបដើម្បីផ្តល់សច្ចាប័នលើ EVIPA ក្នុងពេលឆាប់ៗនេះផងដែរ។ ក្រសួង ស្ថាប័ន មូលដ្ឋាន និងសហគ្រាសទាំងឡាយត្រូវរៀបចំផែនការជាបន្ទាន់ដើម្បីអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀង ផ្សព្វផ្សាយការសន្យាទាំងឡាយ និង​ក្តាប់ជាប់នូវកំណត់ថ្មីដើម្បីអាចឆ្លៀត​យក​ឱកាសឲ្យបានល្អ ទន្ទឹមនឹងនេះត្រូវទប់ទល់​នឹងរាល់​បញ្ហាប្រឈមដែលអាចកើតឡើងនៅពេលអនុវត្ត​កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ។

ក្រោមការដឹកនាំរបស់បក្ស រួម​ទាំង​កិច្ច​ខិតខំប្រឹងប្រែងរួមគ្នាពីរដ្ឋសភា រដ្ឋាភិបាល បណ្តា​ក្រសួង ស្ថាប័ន  មូលដ្ឋាន សហគ្រាស និងប្រជាជន យើងជឿជាក់ថា ការអនុវត្ត EVFTA និង EVIPA នឹងនាំមកនូវផលប្រយោជន៍ដ៏ធំធេងសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចវៀតណាម រួមចំណែកដ៏សំខាន់ក្នុងការអនុវត្តគោល​ដៅ​អភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចសង្គម ការធ្វើសមាហរណកម្មអន្តរជាតិ និងលើកកំពស់កិត្យានុភាពរបស់ប្រទេសជាតិ៕ 

បកប្រែដោយ Duy Hoan